سیامک یاسمی

سیامک یاسمی، فرزند رشید یاسمی و برادر کوچک شاپور یاسمی، پس از آ‌ن که تحصیلاتش را در رشته حقوق دردانشگاه تولوز (فرانسه) به پایان برد در سال 1328 به استخدام وزارت امور خارجه درآمد، و از همان زمان به ترجمه داستان‌های خارجی و چاپ آن‌ها در مطبوعات پرداخت. تعدادی از ترجمه‌های او در خلال سال های 1328 تا 1330 در مجله‌های فردوسی و خوشه چاپ شده است. در این سال‌ها برادرش شاپور مدیر تهیه استودیو «پارس فیلم» بود و علی کسمایی در کنار آن‌ها داستان و گفت‌ و گو‌ها فیلم‌های استودیوی کوشان را می‌نوشت. سیامک بلافاصله پس از فوت پدرش به واسطه شاپور به دفتر دکتر کوشان دعوت شد و با نوشتن داستان فیلم «مستی عشق» (1330) همکاری‌اش را با «پارس فیلم» آغاز کرد. پس از همکاری با کوشان به عنوان مشاور کارگردان در فیلم «دزد عشق» (1331) و نوشتن داستان فیلم پرفروش «افسونگر» (اسماعیل کوشان، 1331) کارگردانی «شب‌های تهران» (1332) به او محول شد. او موقع کارگردانی نخستین فیلمش کم‌ترین شناختی از دانش کارگردانی نداشت؛ فقط کوشان و کسمایی را پشت دوربین فیلم‌برداری دیده بود. یاسمی تا سال 1338 شش فیلم دیگر برای کوشان ساخت: «راهزن» (1333)، «یوسف و زلیخا» (1335)، «ظالم بلا» (1336) «بیژن و منیژه» (1337) و «طلسم شکسته» (1337). «چشمه آب حیات» (1338) آخرین فیلمی است که یاسمی برای «پارس فیلم» کارگردانی کرد. او از همان سال با تأسیس «پوریا فیلم» تهیه فیلم‌هایش را خودش به عهده گرفت. یاسمی با «آقای قرن بیستم» (1343) و به ویژه «گنج قارون» (1345) سینمای ایران را از بحران ورشکستگی نجات داد، هرچند فیلم‌هایی که پس از آن در «مکتب گنج قارون» ساخته شدند، به دلیل موضوع‌های تکراری، سینمای ایران را با بحران رو به رو کردند. یاسمی تا سال 1355 با ساختن فیلمی به نام «هیولا» در حرفه خود فعال بود. در سال‌های نیمه اول دهه 1350 نسبت به کارش بی حوصله شد و دیگر فیلم‌سازی میلی در او برنمی‌انگیخت. فیلم‌هایش با شکست مواجه می شدند، و حتی بازیگر پول‌سازی مثل محمدعلی فردین در فیلم «مرد هزار لبخند» (1350) نمی‌توانست او و فیلمش را از شکست نجات بدهد. فیلم‌های یاسمی در سال‌های دهه 1330 به مراتب قابل قبول‌تر از فیلم‌های او در نیمه دوم دهه 1340 و نیمه اول دهه 1350 است. او در فیلم‌هایی مثل «طلسم شکسته» (1337)، «ساحل انتظار» (1342)، «لذت گناه» (1343) و «آقای قرن بیستم» (1343) به مراتب بهتر از «نابغه هفت‌ماهه» (1343)، «شمسی پهلوون» (1345)، «طوفان نوح» (1346)، «دالاهو» (1346)، «بر آسمان نوشته» (1347)، «قوز بالاقوز» (1349)، «لیلی و مجنون» (1349)، «آبشار طلا» (1351)، «پریزاد» (1352)، «دل خودش می‌خواد» (1353)، «پری خوشگله» (1353) و «رانده شده» (1354) فیلنامه‌هایش را نوشته و کارگردانی کرده است. سیامک یاسمی در 69 سالگی بر اثر سرطان در تهران درگذشت. او شاعر بود ودفتر شعری هم به همت فرزندانش از وی در سال 1380 منتشر شده است.